Asset Publisher
Historia Nadleśnictwa Leżajsk
Nadleśnictwo Leżajsk z obrębami Dąbrówki, Kuryłówka i Leżajsk wg obecnych granic i aktualnego stanu posiadania na dzień 01.10.2014r. - przeorganizowane zostało w 1977 r. z poprzednio istniejących Nadleśnictw : Dąbrówki, Leżajsk i częściowo Rudka.
Wyżej wymienione Nadleśnictwo zostało utworzone w 1944 roku po upaństwowieniu na mocy dekretu PKWN z dnia 12.XII.1944 r. Lasów większych własności prywatnych.
Ówczesne Nadleśnictwo Dąbrówki powstało z :
| - Lasów Ordynacji Potockich | - 3408 ha ( 4 rewiry) |
| - Lasów Ordynacji Lubomirskich | - 1574 ha |
| - Majątku leśnego Jagiełła | - 619 ha |
| - Lasów pożydowskich (Brzóza Stadnicka) | - 59 ha |
| - Majątku Kostkiewiczów | - 504 ha |
| Razem: | 6164 ha |
Ówczesne Nadleśnictwo Leżajsk powstało z :
| - Lasów Ordynacji Potockich | - 5574 ha ( 5 rewirów ) |
| - Lasów Ordynacji Lubomirskich | - 492 ha |
| - Majątku Nowińskiego | - 397 ha |
| - Lasu Klasztornego | - 311 ha |
| - Ispa ( lasy pożydowskie) | - 20 ha |
| Razem: | 6794 ha |
Organizacyjna Lasów Państwowych wzorowana była na przedwojennym modelu organizacyjnym – Dekret z września 1936 r o Państwowym Gospodarstwie Leśnym
Przejmowane las był zdewastowane przez działania wojenne oraz liczne kradzieże/zapis w protokole przejęcia lasów/.
W latach 1950 - 1958 Nadleśnictwo Dąbrówki i Leżajsk działały samodzielnie i wchodziły w skład Rejonu Lasów Państwowych w Łańcucie.
W 1959 r. zlikwidowano Rejony i Nadleśnictwa podlegały bezpośrednio pod Okręgowy Zarząd Lasów Państwowych.
W 1972 r. Zarządzeniem Naczelnego Dyrektora Lasów Państwowych na skutek zmian organizacyjnych powołano Nadleśnictwo Dąbrówki w skład którego włączono byłe Nadleśnictwo Leżajsk.
Z dniem 1.01.1974 r. zmieniono nazwę Nadleśnictwa Dąbrówki na Nadleśnictwo Leżajsk w związku z przeniesieniem siedziby Nadleśnictwa do Leżajska.
Z dniem 1.01.1978 r. nastąpiło przyłączenie części Nadleśnictwa Sieniawa :
| - L-ctwo Brzyska Wola | - 1063 ha |
| - L-ctwo Jastrzębiec | - 637 ha |
| - L-ctwo Kulno | - 936 ha |
| - L-ctwo Kot ( część ) | - 1043 ha |
a do Nadleśnictwa Sieniawa przekazano Leśnictwo Białobrzeżki - 889 ha.
Nadleśnictwem Dąbrówki zarządzali Nadleśniczowie :
( wg relacji )
| 1946 – 1949 | - Stanisław Jedliński |
| 1949 – 1959 | - Stanisław Drygaś |
| 1959 – 1974 | - Wojciech Heleniak |
Nadleśnictwem Leżajsk zarządzali Nadleśniczowie :
( wg relacji )
| 1946 – 1947 | - Kazimierz Posternak |
| 1947 – 1949 | - Michał Gottwald |
| 1949 – 1952 | - Jan Ruszak |
| 1952 – 1972 | - Rajnhold Porada |
| 1974 – 1981 | - Wojciech Heleniak |
| 1981 – 2013 | - Tadeusz Pytko |
Powojenna gospodarka leśna prowadzona w oparciu o 10-cio letnie Plany urządzenia lasu już od 1945r., było to prowizoryczne urządzanie lasu.
Przejęte lasy w 1944r. w 69% stanowiły dobra Potockich i 21% dobra Lubomirskich.
Pierwsze wzmianki o uporządkowanej-planowej gospodarki leśnej sięga roku 1851 - podzielono lasy na Rewiry i zatrudniono „oficjalistów" posiadających fachową wiedzę/leśniczych, gajowych, strażników/, którzy byli jednolicie umundorowani.
W 1856 r została wydana przez Ordynata „Instrukcja dla Wydziału Lasowego w dobrach łańcuckich i leżajskich" –regulująca zasady gospodarki oraz strukturę organizacyjną.
Należy jeszcze wspomnieć o wybitnej postaci Wiesława Krawczyńskiego – leśnika i myśliwego, wykładowca uniwersytetów i wyższych uczelni/Poznań, Lwów i Kraków/ autora polskiego podręcznika „Łowiectwo"(1924r.) który od ukończenia szkoły pracował zawodowa w lasach ordynackich, a w latach 1923-1939 był dyrektorem lasów ordynackich.
Wiesław Krawczyński – jest autorem słów jak i muzyki powstałego w latach 30-tych „Hymnu Leśników"
Asset Publisher
KWITNIE AZALIA PONTYJSKA W KOŁACZNI
KWITNIE AZALIA PONTYJSKA W KOŁACZNI
Od wielu lat w połowie maja przyciąga swą złocistą barwą i niesamowitym zapachem kwiatów kępa azalii pontyjskiej w rezerwacie „Kołacznia” w Woli Żarczyckiej k. Leżajska. To najmniejszy polski rezerwat przyrody, utworzony w 1967 roku, kryjący też swego rodzaju botaniczną tajemnicę.
Rezerwat obejmujący niewielki, bo zaledwie 0,10 ha obszar, chroni jedyne w Polsce, uznane za naturalne stanowisko azalii pontyjskiej (Rhododendron luteum). Najbliższe naturalne stanowiska tego gatunku znajdują się w odległości około 300 km od Kołaczni na Wołyniu i Polesiu, jeszcze dalej położone są stanowiska we wschodnich Alpach.
- Choć formalnie nie jesteśmy zarządcami rezerwatu, to w okresie kwitnienia azalii nasza Straż Leśna patroluje ten teren, by zapobiegać aktom wandalizmu, które się tu zdarzały – mówi Zenon Szkamruk, nadleśniczy Nadleśnictwa Leżajsk. – Pozostajemy w kontakcie z RDOŚ, w roku ubiegłym nadzorowaliśmy wycinkę krzewów przeszkadzających azalii. Jestem przekonany, że poprawi to warunki świetlne chronionego gatunku.
Krzew zwany również różanecznikiem, a lokalnie „zieliną”, odkryty został dla nauki w 1908 roku przez wikarego Szczerbińskiego z Woli Żarczyckiej, który wysłał kwiaty azalii do Ogrodu Botanicznego w Krakowie. Tam rozpoznano go jako wielką osobliwość a stanowisko azalii w Kołaczni zyskało rozgłos. Rośliną zainteresował się prof. Marian Raciborski, który przyjeżdżając na miejsce, dzielił się swoją wiedzą botaniczną z miejscową ludnością, wygłaszał wykłady przy samych krzewach. Bywał tu również Władysław Szafer, przewodniczący Państwowej Rady Ochrony Przyrody.
Niestety, krzew w przeszłości był niszczony przez pasterzy i pasące się bydło, dwukrotnie trawił to miejsce pożar – jesienią 1926 i w kwietniu 1992 roku, a podczas srogiej zimy 1984/85 wiele krzewów wymarzło.
Pochodzenie azalii owiane jest legendami, Jedna z nich sięga czasów najazdów tatarskich na ziemie polskie. Ponoć zasadzono ją na grobie chana, który został pochowany na tym wzgórzu. Inna wersja mówi o przypadkowym zawleczeniu nasion wraz z paszą dla koni tatarskich.
Jako najbardziej prawdopodobną podaje się hipotezę, że azalia wchodziła w skład flory leśnej w trzeciorzędzie, czyli przed lodowcem, a więc stanowisko w Kołaczni byłoby reliktem sprzed zlodowacenia liczącym sobie 11 tys. lat.
Tekst: Edward Marszałek
Rzecznik prasowy RDLP w Krośnie
Zdjęcia: Weronika Cisek
