Asset Publisher
Użytkowanie Lasu
Użytkowanie lasu to korzystanie z jego zasobów – pozyskanie drewna, zbiór płodów runa leśnego, zbiór roślin lub ich części dla potrzeb przemysłu farmaceutycznego, pozyskanie choinek, eksploatacja kopalin i wiele innych. Leśnicy umożliwiają społeczeństwu korzystanie z darów lasu, ale w sposób zapewniający mu trwałość.
Rozmiar pozyskania drewna określony jest w planie urządzenia lasu, który sporządzany jest dla każdego nadleśnictwa na 10 lat. Zapewnia on pozyskiwanie drewna w granicach nie tylko nie przekraczających możliwości produkcyjnych lasu, ale również systematycznie zwiększających zapas drewna pozostającego w lasach, tzw. zapas na pniu. Krótko mówiąc, leśnicy prowadzą w lasach gospodarkę w sposób zapewniający ich trwałość i możliwość biologicznego odtwarzania.
O wielkości pozyskania drewna decyduje tzw. etat cięć, określony w każdym planie urządzenia lasu. Jest to ilość drewna możliwa do wycięcia w określonych drzewostanach na określonej powierzchni w okresie 10 lat, które obejmuje plan. Dzięki temu, że etat jest niższy niż przyrost drewna w tym samym okresie, następuje stały wzrost zapasu „drewna na pniu" (w Polsce pozyskuje się ok. 55 proc. przyrostu). Ocenia się, że zasobność polskich lasów wynosi obecnie ponad 2,049 mld m sześć. drewna.
Pozyskane drewno pochodzi z:
-cięć rębnych – usuwania z lasu drzewostanów „dojrzałych"; ich podstawowym celem jest przebudowa i odtworzenie drzewostanów;
-cięć pielęgnacyjnych (czyszczeń i trzebieży) – usuwania z lasu części drzew uznanych za niepożądane i szkodliwe dla pozostałych drzew i wartościowych elementów drzewostanu;
-cięć niezaplanowanych – są one konsekwencją wystąpienia klęsk żywiołowych w lasach,
Lasy Państwowe w coraz większym stopniu mechanizują prace leśne. W lesie pracuje coraz więcej maszyn, takich jak harwestery i forwardery. Podnoszą one ergonomię i wydajność prac z pozyskania drewna. Maszyny te są własnością jednostek LP lub zakładów usług leśnych, wykonujących zadania na zlecenie LP.
Darami lasu są także bardzo chętnie zbierane przez nas grzyby, których w polskich lasach rośnie ponad 1000 jadalnych gatunków.
W lasach zbieramy również owoce borówki czernicy (zwanej czarną jagodą), borówki brusznicy, jeżyny, maliny, róży, głogów, jarząbu pospolitego (popularnej jarzębiny czerwonej), żurawiny, bzu czarnego, orzechów laskowych i wiele innych, których nie sposób tutaj wymienić. Warto pamiętać, że te wszystkie płody leśne każdy może swobodnie zbierać na własne potrzeby, oczywiście w sposób nie powodujący niszczenia grzybni, roślin i innych elementów środowiska przyrodniczego, w którym one występują.
Las wielu z nas kojarzy się z drzewkami bożonarodzeniowymi. Co roku do polskich domów na święta trafia ponad 200 tys. choinek z Lasów Państwowych. Pochodzą one ze specjalnie prowadzonych plantacji choinkowych lub z cięć pielęgnacyjnych wykonywanych w drzewostanach świerkowych. Obok świerka coraz większym zainteresowaniem cieszą się choinki sosnowe, które pozyskiwane są przy okazji wykonywania cięć pielęgnacyjnych w uprawach i młodnikach.
Zestawienie pozyskania w Nadleśnictwie Leżajsk na lata od 2012 do 2021.
Zadania obligatoryjne
1. Pozyskanie drewna w ilości : 740 739 m3 grubizny netto,
w tym:
a) etat cięć w użytkowaniu rębnym : 414 544 m3 grubizny netto
b) etat cięć w użytkowaniu przedrębnym: 11 248,06 ha
o miąższości szacunkowej: 326 195 m3 grubizny netto
Zestawienie etatów wchodzących w skład etatu użytków głównych.
cięcia rębne 493 544 m3 brutto
cięcia przedrębne 408 081 m3 brutto
łącznie 901 625 m3 brutto
Realizacja cięć przedrębnych będzie się odbywać na podstawie wskazań gospodarczych zawartych w opisach taksacyjnych oraz danych zawartych w wykazie drzewostanów zaprojektowanych do użytkowania przedrębnego.
czyszczenia późne 434,75 ha
trzebież wczesna 1 664,31 ha
trzebież późna 9 149,00 ha
Razem 11 248,06 ha
Asset Publisher
Plany Urządzenia Lasu zgodne z prawem
Plany Urządzenia Lasu zgodne z prawem
W związku z publikacją w miesięczniku Dzikie Życie (oraz jej przedrukiem w Onet.pl) na temat rzekomej bezprawności działań Nadleśnictw Lutowiska i Stuposiany wyjaśniamy, że przygotowane Plany Urządzania Lasu na lata 2025–2034 zostały opracowane zgodnie z obowiązującymi procedurami. Uwzględniają one ocenę gospodarki leśnej w okresie minionym, inwentaryzację stanu lasów oraz nowatorskie rozwiązania w postaci strefowego podejścia do działań w drzewostanach.
Wprowadzono trzy strefy gospodarowania. Pierwsza z nich całkowicie wyłącza możliwość realizacji funkcji produkcyjnych, ponieważ nie przewidziano w niej żadnych wskazań gospodarczych[1]. Druga strefa ogranicza realizację funkcji produkcyjnych i dopuszcza jedynie zabiegi o mniejszej intensywności, takie jak rębnia przerębowa w drzewostanach jodłowych czy trzebieże o obniżonej intensywności w młodszych lasach[2]. Trzecia strefa nie wprowadza ograniczeń dla funkcji gospodarczych.
Podkreślamy, że opisany podział nie dotyczy ustawowych form ochrony przyrody, takich jak istniejące rezerwaty, parki krajobrazowe, obszary Natura 2000, obszary chronionego krajobrazu, stanowiska dokumentacyjne, użytki ekologiczne czy strefy ochrony gatunkowej. Formy te nakładają się na siebie i obejmują łącznie 100% powierzchni Nadleśnictw Lutowiska i Stuposiany, a ich uwarunkowania zostały w pełni uwzględnione w procesie tworzenia PUL.
Rozpoczęcie prac nad nowymi planami w 2024 roku wynika z zasady ciągłości gospodarowania, co potwierdza pismo Ministerstwa Klimatu i Środowiska z 25 października 2024 r. (DLŁ-WOPL.050.22.2024.Pl). Wskazano w nim, że zatwierdzenie PUL wywołuje skutek ex tunc, czyli potwierdza prawidłowość prowadzenia gospodarki leśnej od momentu wygaśnięcia poprzedniego planu aż do zatwierdzenia nowego.
– Nadleśniczy nie powinien zaprzestać prowadzenia gospodarki leśnej przed zatwierdzeniem nowego planu – byłoby to sprzeczne z zasadą ciągłości – lecz powinien odpowiednio ją ograniczyć w zakresie zakwestionowanym przez RDOŚ lub budzącym uzasadnione zastrzeżenia – podkreślił w dokumencie minister Mikołaj Dorożała. Takie zasady są w praktyce stosowane w nadleśnictwach.
Należy także zauważyć, że PUL-e opracowywane są przez Biura Urządzania Lasu i Geodezji Leśnej, a więc jednostki podległe bezpośrednio Ministrowi Klimatu i Środowiska, wyspecjalizowane i z dużym doświadczeniem w tego typu pracach. Co ważne nie było też negatywnych uwag do planów ze strony RDOŚ w Rzeszowie.
Nadmienić tez trzeba, że w zmieniających okolicznościach klimatycznych i prawach wskazówki planów mogą podlegać modyfikacjom.
Nieprawdziwe są również twierdzenia, jakoby wnioski organizacji społecznych do PUL zostały odrzucone. Zostały one w dużym stopniu uwzględnione, odrzucono jedynie wszystkie postulaty dotyczące zwiększenia rozmiaru pozyskania drewna.
Trzeba zwrócić uwagę, że strona społeczna to nie tylko organizacje ekologiczne, lecz również przedstawiciele samorządów, przemysłu drzewnego, branży turystycznej i innych środowisk lokalnych. Żadna ze stron nie powinna mieć monopolu na kształtowanie PUL, które muszą uwzględniać oczekiwania wielu interesariuszy. Z przykrością stwierdzamy, że autorzy artykułu nie dochowali dziennikarskiej rzetelności. Brak kontradyktoryjności i pominięcie istotnych faktów sprawiły, że opinia publiczna otrzymała wykrzywiony obraz sytuacji.
Edward Marszałek
Rzecznik prasowy RDLP w Krośnie
[1] W Nadleśnictwie Lutowiska obejmuje ona 1 566 ha, czyli 8,25% powierzchni drzewostanów (18 981,04 ha), a w Nadleśnictwie Stuposiany 669 ha, co stanowi 7,48% powierzchni drzewostanów (8 932,9 ha).
[2] W Nadleśnictwie Lutowiska obejmuje ona 502 ha rębni przerębowej i 71 ha trzebieży – łącznie 573 ha, czyli 3% powierzchni lasów. W Nadleśnictwie Stuposiany przewidziano 1 588 ha rębni przerębowej i 21 ha trzebieży – razem 1 609 ha, czyli 18% powierzchni lasów.
